BEZDOMNI /ON A HEJM/ (1939)
Obyczajowy
Film w języku jidysz
Reżyseria
Aleksander Marten
Wytwórnia
ALMA-FILM
Zarys fabuły*
Leżące nad rzeką małe, żydowskie miasteczko nawiedza ogromna powódź. Największe nieszczęście dotyka rybacką rodzinę Riwkinów, która w wezbranych wodach traci dziecko. Zrozpaczony Abram Riwkin postanawia opuścić rodzinne strony. Zostawia żonę Basszewę oraz syna Henocha i wyrusza do Ameryki, mając nadzieję, że tam znajdzie zapomnienie i odrobinę szczęścia. W Nowym Jorku otrzymuje posadę pomywacza w restauracji. Tęskni za bliskimi, ale, mimo że pracuje kilkanaście godzin dziennie, nie jest w stanie odłożyć pieniędzy na ich podróż do Ameryki. Pomaga mu piosenkarka Bessy, śpiewająca na dancingach w lokalu, w którym pracuje Abram. Niebawem cała rodzina jest razem, jednak radość ze spotkania nie trwa długo...
W rolach wiodących
Aleksander Marten | Abram Riwkin |
Adam Domb | Jakub Riwkin, ojciec Abrama |
Ida Kamińska | Basszewa, żona Abrama |
Bennie Zuker | Henoch, syn Rywkinów |
W pozostałych
Wiera Gran | piosenkarka Bessy |
Izrael Szumacher | Fiszel |
Szymon Dżigan | Motel |
Dora Fakiel | Lina |
i inni |
Oprawa muzyczna
Muzykę skomponował Izo Szajewicz, autor słów piosenek nieznany. W filmie wystąpiła popularna piosenkarka Wiera Gran.
Piosenka
tytuł nieznany
śpiewa
Wiera Gran
Pośród szarych pól
Pośród pyłu dróg
Cichy orszak kroczy
Pogrzeb we wsi dziś
Tylko matki głos
Budzi pola, las
Ptaszku miły
Jak zostawić ciebie mam
Droga mamo
Matuleńko droga
Nie, nie płacz proszę
Nie porzucę nigdy cię
Niczym ptaszek, popatrz
Wracam dzisiaj tu
By zaśpiewać piosnkę
Z mej mogiłki znów
W szarym zmierzchu już
Cicha wioska śpi
Tylko matka
Przy mogiłce dziecka łka
Miły ptaszku mój
Tu jest miejsce me
Nie zostawię ciebie
W szczerym polu, nie
Droga mamo
Matuleńko droga
Nie, nie płacz proszę
Nie porzucę nigdy cię
Niczym ptaszek, popatrz
Wracam dzisiaj tu
By zaśpiewać piosnkę
Z mej mogiłki znów
Rankiem słońca blask
Wioskę wita dziś
Cud wspaniały
Drzewa wiśni kwitną w krąg
Na gałęzi ptak
Strząsa wiśni kwiat
Na twym grobie, dziecko
Wiosna wiecznie trwa
Droga mamo
Matuleńko droga
Nie, nie płacz proszę
Nie porzucę nigdy cię
Twoje liście
Twe gałęzie, wiosny cud
Nie zaszumią
W rytm piosenki nigdy już
Piosenka
tytuł nieznany
śpiewa
Wiera Gran
O dom, nasz dom
Ukochany dom
Nasz drogi dom
Otwarte drzwi
W domu tym miłość, radość, szczęście
Wciąż splatają się
W domu tym niebo
Rozświetlone miliardami gwiazd
O dom, nasz dom
Łączy serca dwa
Cały świat sprzyja dzisiaj nam
Kto nie tęskni za swym gniazdem
Pozostaje wiecznie sam
Bez rodziny, bez domostwa, ciągle sam
Piosenka
tytuł nieznany
śpiewa
Wiera Gran
(fragment)
Zanurzyłam się w pełen szczęścia sen
Lecz to marzenie wkrótce skończyło się
Ja czekałam wciąż i tęskniłam znów
Aż usłyszę twój delikatny stu do drzwi
Zanurzyłam się w pełen szczęścia sen
Lecz to marzenie wkrótce skończyło się
Któż zawita teraz w dom mój
Bóg jedyny wie
Któż wyciągnie z mojej piersi
Wielki krwawy nóż
Ja czekałam wciąż i tęskniłam znów
Aż usłyszę twój delikatny stu do drzwi
Zanurzyłam się w pełen szczęścia sen
Lecz to marzenie wkrótce skończyło się
Piosenka
tytuł nieznany
śpiewa
Izrael Schumacher
Domu brak, dachu też
Nie spocznę dziś, znowu pada deszcz
Któż przytuli bezdomnego, kto zlituje nad nim się
W chłód, wiatr, mróz ogarnie ciepłem swym
Domu brak, dachu też
Noc jak śmierć czerni się
Stare gniazdo połamane, skrzydła też podcięte mam
Dom brak, gniazda brak, dachu też
Piosenka
tytuł nieznany
śpiewa
Izrael Schumacher
Że miasteczko lubi bawić się
Wszyscy wiedzą już
Dziś na weselu tańczysz
Jutro Szmaja gości cię
Wódeczka mocna
W głowie się kręci, nogi chwieją się
Na zdrowie bracie
Bóg niech da ci synka, tak jak mnie
Oj, tak! Święto niech trwa
Kochani Żydzi
Skaczmy, tańczmy znów wesoło
Porzućmy kłótnie dziś
Niech Bóg pomoże
Byśmy mieli z czego żyć
Teksty piosenek pochodzą z napisów dialogowych.
* zakładka ‘Wstęp’